Antidepresanlar hamileler için pek masum bir ilaç değil
Uzun yıllar boyunca kadar kabul edilen yaygın görüş antidepresanların doğmamış çocuk için bir tehlike oluşturmadığı yönündeydi. Bu yaygın görüş Montreal Üniversitesinin yapmış olduğu bir araştırmayla Aralık 2015’ten itibaren tartışılmaya başlandı.
Sonuçlar kesin olmamakla beraber hamilelikte alınan antidepresanların içerisinde bulunan etken maddenin kan yolu ile plasentaya ulaşarak doğacak olan çocuğun otistik olma riskini % 87 oranında artırdığını gösteriyor !!!
***
Otizm doğum öncesi embriyonal dönemde başlayan ve ömür boyu devam eden ve gün geçtikçe giderek artan bir sağlık sorunudur. Günümüzde her doğan yüz erkek çocuğun üçünde, kız çocuğun ise birinde otizm görülmektedir.
Otizm, karmaşık bir hastalık olup ortaya çıkmasında rol oynayan etkenlerin tamamı henüz bilinmiyor. Bilinenlerden bazıları ise genetik yatkınlık ve çevresel etkenlerdir.
Nedir Bunlar
- Genetik faktörler: Son yapılan çalışmalar otizmin ortaya çıkmasında az sayıda genin etkili olduğu ama buna karşılık çok sayıda mutasyonun rol oynadığını gösteriyor. Bu mutasyonlar, anne ve babada daha önce bulunmayan ama yumurta döllendikten sonra ortaya çıkan mutasyonlar dır. [1]
- Çevresel faktörler: Tarım ve böcek ilaçlarında kullanılan zehirli Pestisitler [2] ve pet şişe üretiminde kullanılan Bisphenol A.[3] Bunların dışında daha birçok çevresel etkenin hastalık ile ilişkisi var.
Antidepresanlar otizm riskini yüzde 87 yükseltiyor
Montreal Üniversitesinin 1998 ile 2009 yılları arasında 145456 anne ve onlardan doğan çocukların dosyalarını inceleyerek yaptığı bir araştırmada, hamileliğin 4. ayından doğuma kadar geçen sürede alınan antidepresanların % 87 oranında otizm riskini artırdığı tespit edildi. Pediatri JAMA dergisinde yayımlanan araştırma hamileliğin ilk üç ayında alınan depresyon ilaçlarının otizm riskini etkilemediğini gösteriyor.
Sebep
Depresyon ilaçlarının çalışma mekanizması ilacın etken maddesine göre değişiklik gösteriyor. Bu araştırmada söz konusu olan antidepresanlar, Selective Serotonin Reuptake İnhibitor (SSRI) grubuna ait bir antidepresandır.
Selective Serotonin Reuptake İnhibitor (SSRI) antidepresanlar nasıl çalışıyor: Bilindiği gibi depresyon vakalarında vücuttaki serotonin çok çabuk parçalanarak vücudun serotoninsiz kalmasına sebep olur. Oysaki serotonin vücuda enerji ve mutluluk veren bir hormondur. SSRI grubundaki antidepresanlar vücuttaki serotonin parçalanma sürecini durdurarak depresyonu bastırır.
Serotonin’in vücutta daha başka görevleri de var. Örneğin; hücre bölünmesi, hücre farklılaşması, hücre göçü gibi çok önemli görevlerde de yer alır.
Gelelim antidepresanların hamilelikte otizme etkisine. Aslında konu şimdilik tam olarak bilinmemekle birlikte konunun vücutta serotonin ekonomisiyle ilgili olduğu tahmin ediliyor. Şöyle ki, antidepresanlar vasıtasıyla serotonin’in parçalanmasının engellenmesi ve bu engellenme süresinin optimal ayarlanamaması, embriyonun beynini olumsuz etkileyerek otizme sebep olduğu düşünülüyor.
Antidepresanların etkisi ilk sırada değil
Yapılan araştırmalar, hamile kadınların yüzde altısı ile onu arası antidepresan kullandığını gösteriyor. Antidepresan kullanımı büyük bir sağlık sorunu olmakla beraber bu annelerden doğan çocukların tamamı otistik olmuyor. Bu da gösteriyor ki, antidepresan kullanımı ile otizm arasında başka faktörler de rol oynuyor. Bu etkenler örneğin,ilacın dozu ve etken maddesinin çeşidi olabilir.
Paniğe gerek yok
Konu hakkında açıklama yapan Seattle Children’s Hospital’den Bryan King, hamile kadınların paniğe kapılarak Antidepresan kullanmayı bırakmamalarını öneriyor ve şöyle diyor: “Şu anda kesin bir şey söylemek için çok erken. Çünkü ilâcın dozu, içeriği ve içeriğin diğer faktörlerle karşılıklı etkileşimi oldukça karmaşık bir konu. Bunların tamamını anlayarak kesin bir şey söylemek için biz dizi araştırmanın daha yapılması gerekiyor.”
Mehmet Saltuerk
++++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltürk
The Institute for Genetics
of the University of Cologne
++++++++++++++++++++++++++
Kaynaklar
Assessing Risk of Autism Spectrum Disorder in Children After Antidepressant Use During Pregnancy
JAMA Pediatr. Published online December 14, 2015. doi:10.1001/jamapediatrics.2015.3493
- (1) http://www.nature.com/nature/journal/v485/n7397/full/nature11011.html
- (2) http://ije.oxfordjournals.org/content/43/2/443.long
- (3) http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/aur.1444/abstract
Bu blogdaki makaleler bir başka yayın organında kaynak gösterilmeden yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve kullanılamaz.