Epidemiyolojik çalışmalar düzenli çay içen toplumlarda osteoporoz, kanser, kalp ve dolaşım hastalıklarının daha az
rastlandığını gösteriyor.
Çayın sağlığımıza olan bu olumlu etkisinin sebebi şimdiye kadar pek iyi anlaşılamamıştı. Şimdi ilk kez Bremen Jacobs Üniversitesinden araştırmacılar çay içerisinde bulunan belirli maddelerin insan DNA’sı ile moleküler etkileşim içerisinde olduğunu buldular. Yapılan analizler çay içerisinde bulunan Çay polifenoli (Tee- Polyphenole) kromozomlar üzerinde bulunan telomerlere bağlanarak o bölgenin istikrarlı bir şekilde bozulmadan kalmasını sağladığını gösterdi.
Aslında çay içerisinde iki çeşit Polyphenole bulunur. Bunlardan biri yeşil çayda bulunan Theaflavin digallat diğeri siyah çayda bulunan Epigallocatechin gallatedir. Çayda bolca bulunan ve antioksidan etkisi yüksek olan bu iki madde kuru çayın % 70 ni teşkil etmektedir.
Çay polifenoli nasıl çalışıyor
Hücrede bulunan telomeraz enzimi, hücrenin her bölünmesinde telomeri bir parça kısaltır. Telomerin uzunluğu kritik bir alt sınıra ulaştığında ise hücre artık bölünmez ve ölür. Aslında ihtiyarlık denilen süreç budur. Yani kişi yaşlandıkça telomerleri nin boyu da kısalır.
Bremen Jacobs Üniversitesi tarafından yapılan bu araştırmada çayda bulunan çay polifenoli telomerlere bağlanarak bu süreci yavaşlattığı bulundu. Araştırmada model hayvan olarak Drosophila (bir tür sinek) kullanıldı ve çay polifenoli verilen Drosophila´ların ortalama ömrünün % 20 arttığı görüldü. Drosophila dışında insan DNA’sı ile yapılan kültür çalışmalarında de çay polifenoli nin insan DNA’sı üzerinde olumlu etkisinin olduğu görüldü. 
Telomer nedir
Telomerler, kromozomların uç kısmında yaklaşık 2000 tekrardan oluşan bir nükleotid dizilimidir. Bu dizilim „TTAGGG“ nükleotid sekansından oluşur.
İnsan hücreleri, kendini kopyalayarak yeniler ve kopyalama esnasında telomerler bir miktar kısalır. Telomerlerin bu kısalması yılda yaklaşık olarak 31 harf uzunluğundadır. İnsanların yıllar geçtikçe yaşlanmasının sebebi „TTAGGG” dizisinin gittikçe azalmasından kaynaklanır.
Bu kısalmayı çevresel faktörlerde hızlandırabilir. Örneğin, soluduğumuz kötü hava veya sigara içmek gibi akciğer hücrelerini doğrudan etkileyen olumsuz faktörler hücrelerin tahribatına sebep olmaktadır. Tahrip olan hücreler ise kendini zamanından önce kopyalayarak yenilemeye çalışırlar. İşte bu zamanından önce yenilenmeler, telomerin normalden daha çabuk kısalmasına sebep olur. Sigara içen veya kötü havayı soluyan kişilerin yaşına göre daha yaşlı görünmesinin sebebi telomerlerin zamanından önce kısalmasıdır.
Mehmet Saltuerk
++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltürk
The Institute for Genetics
of the University of Cologne
++++++++++++++++++++++++
Kaynak
Bu blogdaki makaleler bir başka yayın organında kaynak gösterilmeden yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve kullanılamaz.´
