Çayın DNA’lara olumlu etkisi

Epidemiyolojik çalışmalar düzenli çay içen toplumlarda osteoporoz, kanser, kalp ve dolaşım hastalıklarının daha azcay2 rastlandığını gösteriyor.

Çayın sağlığımıza olan bu olumlu etkisinin sebebi şimdiye kadar pek iyi anlaşılamamıştı. Şimdi ilk kez Bremen Jacobs Üniversitesinden araştırmacılar çay içerisinde bulunan belirli maddelerin insan DNA’sı ile moleküler etkileşim içerisinde olduğunu buldular. Yapılan analizler çay içerisinde bulunan Çay polifenoli (Tee- Polyphenole) kromozomlar üzerinde bulunan telomerlere bağlanarak o bölgenin istikrarlı bir şekilde bozulmadan kalmasını sağladığını gösterdi. 

Aslında çay içerisinde iki çeşit Polyphenole bulunur. Bunlardan biri yeşil çayda bulunan Theaflavin digallat diğeri siyah çayda bulunan Epigallocatechin gallatedir. Çayda bolca bulunan ve antioksidan etkisi yüksek olan bu iki madde kuru çayın % 70 ni teşkil etmektedir.

Çay polifenoli nasıl çalışıyorfoto

Hücrede bulunan telomeraz enzimi, hücrenin her bölünmesinde telomeri bir parça kısaltır. Telomerin uzunluğu kritik bir alt sınıra ulaştığında ise hücre artık bölünmez ve ölür. Aslında ihtiyarlık denilen süreç budur. Yani kişi yaşlandıkça telomerleri nin boyu da kısalır. 

Bremen Jacobs Üniversitesi tarafından yapılan bu araştırmada çayda bulunan çay polifenoli telomerlere bağlanarak bu süreci yavaşlattığı bulundu. Araştırmada model hayvan olarak Drosophila (bir tür sinek) kullanıldı ve çay polifenoli verilen Drosophila´ların ortalama ömrünün % 20 arttığı görüldü. Drosophila dışında insan DNA’sı ile yapılan kültür çalışmalarında  de çay polifenoli nin insan DNA’sı üzerinde olumlu etkisinin olduğu görüldü. 

Telomer nedir

Telomerler, kromozomların uç kısmında yaklaşık 2000 tekrardan oluşan bir nükleotid dizilimidir. Bu dizilim „TTAGGG“ nükleotid sekansından oluşur.

İnsan hücreleri, kendini kopyalayarak yeniler ve kopyalama esnasında telomerler bir miktar kısalır. Telomerlerin bu kısalması yılda yaklaşık olarak 31 harf uzunluğundadır. İnsanların yıllar geçtikçe yaşlanmasının sebebi „TTAGGG” dizisinin gittikçe azalmasından kaynaklanır.

Bu kısalmayı çevresel faktörlerde hızlandırabilir. Örneğin, soluduğumuz kötü hava veya sigara içmek gibi akciğer hücrelerini doğrudan etkileyen olumsuz faktörler hücrelerin tahribatına sebep olmaktadır. Tahrip olan hücreler ise kendini zamanından önce kopyalayarak yenilemeye çalışırlar. İşte bu zamanından önce yenilenmeler, telomerin normalden daha çabuk kısalmasına sebep olur. Sigara içen veya kötü havayı soluyan kişilerin yaşına göre daha yaşlı görünmesinin sebebi telomerlerin zamanından önce kısalmasıdır.

Mehmet Saltuerk

++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltürk
The Institute for Genetics
of the University of Cologne
++++++++++++++++++++++++

Kaynak

Phenolic promiscuity in the cell nucleus – epigallocatechingallate (EGCG) and theaflavin-3,3′-digallate from green and black tea bind to model cell nuclear structures including histone proteins, double stranded DNA and telomeric quadruplex DNA

Bu blogdaki makaleler bir başka yayın organında kaynak gösterilmeden yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve kullanılamaz.

´

Alkolün kas gelişimi ve hormon dengesine olumsuz etkisi

Alkolün hem zihinsel aktiviteyi hemde vücut performansını düşürdüğü bilinmekle birlikte günümüzde çok az bilinen alkol-yasak-21özelliklerinden biride, kas gelişimini durdurarak vücutta deformasyona neden olmasıdır.

Alkol, hücrelerdeki protein ve hormon sentezini düşürerek kas kaybına sebep olmaktadır

İnsan vücudunda kas gelişimi için gerekli olan proteinler, kas dokusunda bulunan hücreler tarafından üretilir. Alkol bu hücrelerin protein üretimini % 35 civarında düşürüyor. Bunun yanında büyüme hormonunun sentezini de baskılıyor. Bu yüzden sürekli alkol tüketen kişilerde protein sentezine ve hormona bağlı olarak kaslarda gerileme ve dolayısıyla da vücut yapısında bozulmalar görülür (2). Alkolün sporculara tavsiye edilmemesinin önemli nedenlerinden biri de budur.

Alkol vücuttaki hormonal dengeyi de bozmaktadır. Örneğin, büyüme hormonu sentezini baskılanmasının yanı sıra sex hormonu Testosteronun üretimini de baskılamaktadır. Buna göre düzenli alkol tüketen kişilerde testosteron hormonunun seviyesi olması gerekenin çok altındadır. Başka bir ifade ile alkol kişinin cinsel yaşamı da olumsuz yönde etkilemektedir.

Ayrıca alkol vücutta stres hormonu kortizolün de artmasına sebep olmaktadır. (1) (3)

Alkol, vücuttaki suyu azaltarak kas kaybına sebep olmaktadır

Alkolün herkesçe bilinen bir özelliğide idrar söktürücü etkisinin olmasıdır. Vücudun, alınan alkolü parçalayıp dışarıya atabilmesi için bol miktarda suya ihtiyacı vardır. Alkol hücrelerdeki, özellikle de kas hücrelerindeki suyu büyük miktarda dehidre etme özelliğine sahiptir. Bu nedenle düzenli alkol tüketenler sadece hormonal kas kaybına değil aynı zamanda su kaybından kaynaklanan kas kaybına da maruz kalırlar. (4)

Alkolün diğer zararları

Alkol vücutta mineral konsantrasyonunu düşürüyor  Alkol, vücuttan minerallerin özellikle de magnezyumun büyük miktarda dışarıya atılmasına neden olur. Aşırı içki içildikten sonra görülen kas kramplarının nedenlerinden biri de dışarıya atılan bu minerallerin eksikliğinden kaynaklanmaktadır. (5)2

Alkol kilo aldırıyor: Bira, alkol dışında, karbonhidrat ve protein gibi enerji kaynakları içermektedir. 1 ml bira yaklaşık 0,5 kcal bir enerjiye sahip olup, bu da bir şişe birada (~ 0,5 L) yaklaşık 250 kcal bir enerjiye denk gelmektedir.

Sonuç

Eğlenmek hayatımızın bir parçasıdır ve bunun içinde alkol içmekte bulunmaktadır. Arada bir keyif için içilen bir bardak bira ile her akşam içilen yüksek miktardaki alkol arasında çok büyük fark vardır. Bu yüzden alkol içmeye başlamadan önce alkolün bugüne kadar bilmediğimiz bu etkilerini göz önünde bulundurmakta fayda var.

Önemli bir ayrıntı: Cambridge üniversitesinin yapmış olduğu bir araştırmaya göre; alkolizm, beyin kimyasını bozan nörolojik bir hastalıktır ve şimdilik tedavisi yoktur. (6)

Mehmet Saltuerk

++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltuerk
Institute for Genetics
University of Cologne
++++++++++++++++++++++++

Kaynaklar

  1. Effects of Alcohol on Plasma Testosterone and Luteinizing Hormone Levels
  2. Alcohol Accelerates Loss of Muscle and Impairs Recovery of Muscle Mass Resulting  From Disuse Atrophy
  3. Effect of alcohol on sleep and nighttime plasma growth hormone and cortisol concentrations.
  4. Alkenes by Dehydration of Alcohols
  5. Alcohol and Nutrition
  6.  Wiping memories to tackle alcoholism