Yapılan araştırmalar, stres anında paniğe kapılma, kalp atışlarında hızlanma ve ağlama gibi reaksiyonların kadınlarda daha fazla görüldüğünü gösteriyor. Yine yapılan araştırmalar kadınlarda strese bağlı depresyona yakalanma riskinin erkeklere göre daha fazla olduğunu da gösteriyor.
Stres anında kadın ve erkek beyni farklı çalışıyor
Toplumda genel kanı kadınlarda daha fazla görülen bu duygusal dalgalanmaların kadınların duygusal dalgalanmalara daha yatkın olduğu yönünde. Molecular Psychiatry dergisinde yayınlanan bir araştırma artık bunu böyle olmadığı, sebebin psikolojide değil beyin biyokimyasında yattığı, stres anında kadın ve erkek beyninin farklı çalıştığını gösteriyor.
Prensip olarak sistem şöyle çalışıyor: Stres anında beyinde CRF hormonu (corticotropin-releasing factor) salgılanıyor ve salgılanan bu hormon beyin hücrelerindeki reseptörler tarafından yakalanarak stresin etkisi ya azaltılıyor ya da tamamıyla ortadan kaldırılıyor.
Bir hayvan deneyi ve uygulanan metot
Erkek ve dişi fareler önce yüzme havuzunda strese sokuluyor daha sonra beyinlerindeki CRF hormonu ile CRF Reseptör Genleri arasındaki ilişki moleküler-biyolojik metotlar ile tespit edildi ve ardından yapılan değerlendirmeler sonunda aşağıdaki sonuçlar elde edildi.
- Dişi farelerde, stres hormonu CRF yi yakalayan reseptörlerin daha dar olduğu ve buna bağlı olarak CRF leri yakalama kabiliyetlerinin daha az olduğu tespit edildi.
- Erkek farelerde, CRF hormonunu yakalayan reseptörlerin daha geniş, sayılarının daha fazla olduğu ve buna bağlı olarak CRF leri yakalama kabiliyetlerinin daha fazla olduğu tespit edildi.
Bir görüş: Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar yeni nesil depresyon ilaçlarının erkek ve kadına özel hazırlanabilir.
Mehmet Saltürk
Sex differences in corticotropin-releasing factor receptor signaling and trafficking: potential role in female vulnerability to stress-related psychopathology
Bu blogdaki makaleler bir başka yayın organında kaynak gösterilmeden yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve kullanılamaz.
