Evrimsel süreçte 7 milyon yıl kadar önce insanla şempanzenin yolları ayrıldı. Her iki tür geçen bu 7 milyon yıl içerisinde, genetik ve morfolojik (görünüm) olarak farklılaşmaya başladı.

Genetik ve morfolojik değişim bazı organlarda az bazılarında ise çok fazla oldu. Bazı durumlarda ise bir organın bir parçası tamamıyla ortadan kalktı. Örneğin omurganın bir uzantısı olan kuyruğun insanda tamamıyla ortadan kalkması gibi.

Penis Kemiği

Penis kemiği, penis içerisinde bulunan bazen düz, bazen eğimli, bazende köşeli olan bir kemiktir. İnsan hariç tüm primatlarda (goril, şempanze, çıta, tüm maymunlar), kurt, köpek, fare, aslan, kaplan, köstebekgiller ve daha birçok hayvanın penisinde, penis kemiği bulunmaktadır.

İnsanda penis kemiği neden yok ?

Penis kemiğinin insanda neden olmadığı çok uzun zamandır merak ediliyordu ama şimdiye kadar bu konuda elde yeterli bilgi yoktu.

Yapılan genetik çalışmalar ile bu sorunun cevabı ortaya çıkarıldı. Evrimsel süreçte insan DNA zincirinde bulunan 510 farklı bölgeyi kaybetti. (hDELs – human-specific deletions). Kaybedilen bu 510 farklı bölge şempanze ve diğer hayvanlarda penis kemiğinin oluşmasından sorumlu bölgelerdir. Biyologlar için ilginç olan, bu 510 bölgenin protein sentezi için gerekli gerekli kodu içermeyen junk DNA (Çöp DNA)* denilen kısımda olması.

İnsanda kaybolan ama bazı hayvanlarda halâ faal olarak bulunan bu 510 farklı bölge yakınında yer alan AR Geni nin (Androgen-Receptor Gens) çalışmasını regüle ederek penis kemiği ve hayvanlara has bıyık ve kıl oluşumunu sağlar.

Ek bilgi: Konumuz ile alakalı değil ama yine de bu değerli ek bilgiyi vermeden geçmeyelim. Şempanzelerde halâ bulunan ama insanlarda kaybolmuş başka bir DNA bölgesi daha var. Bu bölge, beyinde sinir oluşmasını engelleyerek, şempanzelerde daha küçük beyin oluşmasına neden olur.

Evrimsel süreçte penis kemiği neden kayboldu ?

Şempanzelerin çiftleşme süresi birkaç dakika ile sınırlıdır. Rakiplerin bolca bulunduğu bir ortamda çiftleşmenin gerçekleşmesi için penis kemiğine büyük iş düşmektedir. Çünkü orman ortamında veya ağaç üzerinde ereksiyon için gerekli süre çoğu zaman olmayabilmetedir.

İnsanlar da şempanzeden ayrıldıktan sonra büyük bir ihtimal penis kemiğine sahipti. Bir süre sonra bir şekilde gelişen tesadüfi bir mutasyon ile bazı erkeklerde penis kemiği kayboldu. Belirli bir süre kemikli ve kemiksiz penisli erkekler aynı popülasyonda birlikte yaşadılar.

Kadının seçici rolü (doğal seleksiyon / doğal ayıklanma)

Modern insan atası durumundaki şempanzeler 800.000 ile 1.000 000 yıl kadar önce monogamiye, yani tek eşliliğe geçti. Artık cinsel partnerini seçiminde kadında etkili rol almaya başladı. Kadının için erkek seçiminde kemikli bir penis her zaman yanıltıcı olabilirdi. Oysa sağlıklı yeni jenerasyonlar için uzun süreli erksiyonların önemi büyüktü. İşte bu aşamada kemiksiz penis populasyonda aranan bir özellik olmaya başladı.

Bu ne anlama geliyor: Kadınlar tarafından kemiksiz penisli erkekler tercih ediliyor ve onlardan çocuk sahibi oluyorlardı, dolayısı onların çocukları da aynı genetiksel materyale sahip oldukları için kemiksiz penis ile doğuyorlardı. Belirli bir süre sonra populasyonda kemikli penisli erkekler seçmedikleri için evrimsel süreçte kayboldular.

Çöp DNAlar* gen değildir, iki gen arasında yer alırlar ve şu zamana kadar ne işe yaradıkları pek bilinmiyordu.

Mehmet Saltürk

Kaynak

Human-specific loss of regulatory DNA and the evolution of human-specific traits

Bu blogdaki makaleler bir başka yayın organında kaynak gösterilmeden yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve kullanılamaz.